poniedziałek, 22 grudnia 2008

Czy wiesz?

Julian Tuwim napisał, że są cztery rodzaje ludzi:
1) ci, którzy nie wiedzą, że nie wiedzą - to głupcy, unikaj ich;
2) ci, co nie wiedzą, ale wiedzą, że nie wiedzą - to prostaczkowie, poucz ich;
3) ci, co wiedzą, a nie wiedzą, że wiedzą - to śpiący, obudź ich;
4) ci, co wiedzą, i wiedzą, że wiedzą - to mędrcy, idź ich śladem.
Chyba warto zadać sobie pytanie: Czy ja wiem? Warto postawić je sobie za każdym razem, gdy z pełnym przekonaniem o swojej racji zamykamy się na rację drugiego człowieka. Odpowiedzi mogą być dwie. Wiem, lub nie wiem.

Gdy odpowiesz wiem, pomyśl kim jesteś. Jeśli naprawdę wiesz, to wiedząc, że wiesz faktycznie jesteś mędrcem. Jednak kiedy się mylisz, to mówiąc, że wiesz, udowadaniasz, że nie wiesz, że nie wiesz, a to Cię kwalifikuje jako głupca. Może warto pozostać przy umyśle otwartym i odpowiedzieć: nie wiem? Jeśli okaże się, że wiesz, to nie wiedząc, że wiesz, okażesz się śpiącym. Jeśli natomiast okaże się, że nie wiesz, to przynajmniej wiesz, że nie wiesz, a zatem jesteś prostaczkiem.

Można zadawać sobie pytanie, kim lepiej być: głupcem czy prostaczkiem? głupcem czy śpiącym? W czym lepszy jest prostaczek, czy śpiący od głupca? Odpowiedź daje sam autor tej jakże prostej, a jednocześnie błyskotliwej myśli. Prostaczka można pouczyć. Śpiącego można obudzić. Obie postawy roszczą nadzieję. Obie postawy są postawami kogoś, kto jest w drodze do bycia mędrcem. A co z głupim? Głupiego można tylko unikać. Na głupotę lekarstwa nikt jeszcze nie wymyślił.

Idź w ślady mędrca. Dąż by takowym zostać. Ale uważaj, bo gdy jesteś przekonany, że już jesteś mędrcem, może się okazać, że jesteś głupcem i że ludzie nie tylko nie pójdą w Twe ślady, ale zaczną Cię unikać. Mędrcem zostaniesz wtedy, gdy będziesz umiał pouczyć prostaczka, a śpiącego obudzić.

Brak komentarzy: